ឈ័ររី
ឈ័ររី ឬ ឈើរី (English: Cherry) ស្ថិតក្នុងអម្បូរ Rosaceae ពួក Prunus ដែលមាន
ផ្លាំ, ប៉េះ, ម៉ី (បួយ), អាល់ម៉ុង, សាគូរ៉ា ជាដើម ។
ឈ័ររី
|
|
|
|
ចំណាត់ថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្ត
|
|
អាណាចក្រ
|
(Plantae)
|
ថ្នាក់
|
(Magnoliopsida)
|
លំដាប់
|
Rosales
|
អម្បូរ
|
Rosaceae
|
អម្បូររង
|
Prunoideae
|
ពួក
|
Prunus
|
ពួករង
|
Cerasus
|
ក្រុម
|
Magnoliophyta
|
មាតិកា
១.អំពីឈ័ររី
២.ប្រភេទ
៣.អត្ថប្រយោជន៍
៤.តម្លៃអាហារូបត្ថម្ភក្នុង ១០០
ក្រាម
១.អំពីឈ័ររី
ឈ័ររី ជាផ្លែឈើដែលមានរសជាតិជូរអែម ភិនភាគរបស់វាមានរាងមូល ទំហំតូច
មានពណ៌ក្រហម, ក្រមៅ, ទឹកក្រូចនិងពណ៌លឿង ដោយស្ថិតទៅតាមពូជ ។ ជាទូទៅគេបែងចែកឈ័ររី ជាពីរក្រុម
គឺឈ័ររី ផ្អែមនិងឈ័ររី ជូរអែម ។
ជាទូទៅគេបែងចែកឈ័ររីជាពីរក្រុម គឺឈ័ររីផ្អែមនិងឈ័ររីជូរអែម ។
តំបន់ដែលដាំឈ័ររី ច្រើនគឺទ្វីបអាមេរិក, អូស្រ្តាលី, អឺរ៉ុបនិងជប៉ុន
ព្រោះជារុក្ខជាតិដែលចូលចិត្តអាកាសធាតុត្រជាក់ ។
ឈ័ររី អាចទទួលទានបានទាំងផ្លែស្រស់ៗ គាបយកទឹក អាចច្នៃធ្វើជាបង្អែមដូចជា ជែម,
ផាយ, ឆឹងស្ករ, ភេសជ្ជៈនិងលម្អនំ ឬលម្អភេសជ្ជៈ ។ ឈ័ររីដែលត្រូវបាននិយមទទួលទានជាងគេគឺឈ័ររីព្រៃ (Prunus avium) ។
ឈ័ររី ជាផ្លែឈើមានប្រយោជន៍ តែក៏មានពិសលាក់នៅក្នុងគ្រាប់ដែរ នោះគឺ Hydrogen
Cyanide ជាពិសេសពេលទំពា ឬបុកផ្លែ ។ ឈ័ររី ផលិតសារធាតុនេះដោយស្វយប្រវត្តិ
ប៉ុន្តែពិសមានកម្រិតខ្សោយ យ៉ាងច្រើនត្រឹមធ្វើឲ្យមានអាការឈឺក្បាល វិលមុខ
ក្អួតចង្អោរ តែបើទទួលទានច្រើនអាចកើតជំងឺបេះដូង ជំងឺសម្ពាធឈាម ជំងឺតម្រងនោម
ឬប្រកាច់រហូតដល់បាត់បង់ជីវិតបាន ។
ហើយសូមប្រុងប្រយ័ត្នមួយចំណុចទៀតគឺ ឈ័ររី ដែលឃើញលម្អលើនំដាក់លក់តាមទីផ្សារ
មាន ពណ៌ក្រហមស្រស់គួរឲ្យទទួលទាន ភាគច្រើនកើតឡើងដោយសារជ្រលក់ពណ៌ ។
បើចង់ទទួលទានគួរតែជ្រើសរើសឲ្យបានល្អ ។
២.ប្រភេទ
ឈ័ររី មានច្រើនប្រភេទដូចជា៖
·
Prunus apetala
·
Prunus avium (ឈ័ររី ព្រៃ)
·
Prunus campanulata
·
Prunus canescens
·
Prunus cerasifera
·
Prunus cerasus (ឈ័ររី ជូរ)
·
Prunus concinna
·
Prunus conradinae
·
Prunus dielsiana
·
Prunus emarginata (ឈ័ររី ល្វីង)
·
Prunus fruticosa
·
Prunus ilicifolia
·
Prunus incisa
·
Prunus laurocerasus (ឈ័ររី Laurel)
·
Prunus litigiosa
·
Prunus lusitanica (ឈ័ររី Ginja)
·
Prunus mahaleb (ឈ័ររី Saint Lucie)
·
Prunus maximowiczii
·
Prunus nipponica
·
Prunus pensylvanica (Pin cherry)
·
Prunus pilosiuscula
·
Prunus rufa
·
Prunus sargentii
·
Prunus serrula
·
Prunus serrulata (Japan cherry)
·
Prunus speciosa
·
Prunus subhirtella
·
Prunus tomentosa (Nanking cherry)
·
Prunus x yedoensis (Yoshino cherry)
៣.អត្ថប្រយោជន៍
·
ជួយបំប៉នស្បែកឲ្យភ្លឺរលោង ។
·
ប្រយោជន៍របស់ឈ័ររី ជួយសង្រ្គោះខូឡាជែន
។
·
ជួយកាត់បន្ថយការផលិតមេឡានីន ដែលជួយឲ្យ
ស្បែករបស់អ្នកទៅជាស ។
·
ការទទួលទានឈ័ររី នឹងជួយធ្វើឲ្យរាងកាយត្រជាក់និងបន្ថែមភាពស្រស់ស្រាយ
។
·
មានសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្ម
បន្ថែមភាពស៊ាំដល់រាងកាយ ។
·
ជួយពន្យារភាពជ្រីវជ្រួញនិងភាពចាស់
។
·
សារធាតុ Pholyphenol នៅក្នុងផ្លែឈ័ររី ជួយការពារកោសិកា DNA ដែលត្រូវបំផ្លាញ
។
·
ប្រយោជន៍របស់ឈ័ររី ជួយកាត់បន្ថយការប្រថុយប្រថានការកើតជំងឺមហារីក
។
· សារធាតុ Lycopene នៅក្នុងផ្លែឈ័ររជួយទប់ស្កាត់ការលូតលាស់របស់កោសិកាមហារីកស្បូន,
មហារីកសួត, មហារីកក្រពេញប្រូស្ដាតបានដល់ទៅ ២០ % ។
· ជួយកាត់បន្ថយការប្រថុយប្រថានការកើតជំងឺបេះដូង
។
· សារធាតុ Anthocyanin ជួយកាត់បន្ថយជាតិស្ករក្នុងឈាម ជួយបង្ការការកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម (ទទួលទានសមល្មម
មិនអីចឹងនឹងកើតជំងឺនេះដដែល) ។
· ជួយកាត់បន្ថយឱកាសក្នុងការឆ្លងមេរោគផ្ដាសាយនិងជួយព្យាបាលជំងឺផ្ដាសាយ
។
·
ជួយបង្ការការកើតជំងឺឈាមអញ្ចាញធ្មេញ
។
·
ជួយឲ្យឈាមរត់ស្រួល ។
·
ជួយកាត់បន្ថយជាតិខ្លាញ់ក្នុងឈាម
(Lycopene)
· ជួយកាត់បន្ថយអាការៈសោកសៅបានល្អជាងការទទួលទានថ្នាំ
ធ្វើឲ្យមានអារម្មណ៍ល្អ មានសេចក្ដីសុខ ព្រោះមានសារធាតុ Anthocyanin ។
·
ជួយកាត់បន្ថយកូឡេស្ដូរ៉ល (LDL) ។
·
ឈ័ររី ជួយបញ្ចេញកាកសំណល់និងជួយឲ្យប្រព័ន្ធបញ្ចេញកាកសំណល់បានល្អ
។
· ជួយកាត់បន្ថយការឈឺចាប់
(វេជ្ជបណ្ឌិតលោកខាងលិចហៅឈ័ររី ថា អាស្ពីរីនធម្មជាតិ) ។
·
កាត់បន្ថយការហើមរលាក, ការឈឺចាប់ដោយសារការហាត់ប្រាណ
ឬធ្វើការធ្ងន់ ។
· ជួយបង្ការនិងព្យាបាលប្រគ្រីវ,
រលាកនិងហើមសន្លាក់បានដល់ទៅ ៣៧ % បើទទួលទាន ឈ័ររីជាប្រចាំ ។
·
ជួយកាត់បន្ថយអាការៈចាញ់ផ្សេងៗ
រួមទាំងជំងឺចាញ់ (ប្រតិកម្ម) ផងដែរ ។
·
ប្រឆាំងនឹងមេរោគផ្សេងៗ ។
·
ជួយបន្ថែមភាពរឹងមាំដល់សាច់ដុំ
កាត់បន្ថយការហត់នឿយដោយសារការហាត់ប្រាណ ។
៤.តម្លៃអាហារូបត្ថម្ភក្នុង ១០០
ក្រាម
ឈ័ររីផ្អែម (ក្រហម)
|
||
ឈ្មោះ
|
ទម្ងន់
|
ភាគរយ
|
ថាមពល
|
៦៣ កាឡូរី
|
|
កាបូអ៊ីដ្រាត
|
១៦ ក្រាម
|
|
ជាតិស្ករ
|
១២,៨ ក្រាម
|
|
ជាតិសរសៃ
|
២,១ ក្រាម
|
|
ជាតិខ្លាញ់
|
០,២ ក្រាម
|
|
ប្រូតេអ៊ីន
|
១,០៦ ក្រាម
|
|
វីតាមីន
|
||
វីតាមីន A
|
៣ មីក្រូក្រាម
|
០ %
|
បេតាការ៉ូទីន
|
៣៨ មីក្រូក្រាម
|
០ %
|
លូទីនស៊ីសានទីន
|
៨៥ មីក្រូក្រាម
|
|
វីតាមីន B1
|
០,០២៧ មីលីក្រាម
|
២ %
|
វីតាមីន B2
|
០,០៣៣ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
វីតាមីន B3
|
០,១៥៤ មីលីក្រាម
|
៤ %
|
វីតាមីន B5
|
០,១៩៩ មីលីក្រាម
|
៤ %
|
វីតាមីន B6
|
០,០៤៩ មីលីក្រាម
|
៤ %
|
វីតាមីន B9
|
៤ មីក្រូក្រាម
|
១ %
|
កូលីន
|
៦,១ មីលីក្រាម
|
១ %
|
វីតាមីន C
|
៧ មីលីក្រាម
|
៨ %
|
វីតាមីន K
|
២,១ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
ធាតុរ៉ែ
|
||
កាល់ស្យូម
|
១៣ មីលីក្រាម
|
១ %
|
ជាតិដែក
|
០,៣៦ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
ម៉ាញេស្យូម
|
១១ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
ម៉ង់ហ្គាណែស
|
០,០៧ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
ផូស្វ័រ
|
២១ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
ប៉ូតាស្យូម
|
២២២ មីលីក្រាម
|
៥ %
|
សូដ្យូម
|
០ មីលីក្រាម
|
០ %
|
ស័ង្កសី
|
០,០៧ មីលីក្រាម
|
១ %
|
ធាតុផ្សំផ្សេងទៀត
|
||
ទឹក
|
៨២,២៥ ក្រាម
|
|
កាឡូរី
= kcal (kilocalorie)
មីក្រូក្រាម= μg
(micrograms)
មីលីក្រាម
= mg ( milligrams)
|
ឈ័ររីជូរផ្អែម (ក្រហម)
|
||
ឈ្មោះ
|
ទម្ងន់
|
ភាគរយ
|
ថាមពល
|
៥០ កាឡូរី
|
|
កាបូអ៊ីដ្រាត
|
១២,២ ក្រាម
|
|
ជាតិស្ករ
|
៨,៥ ក្រាម
|
|
ជាតិសរសៃ
|
១,៦ ក្រាម
|
|
ជាតិខ្លាញ់
|
០,៣ ក្រាម
|
|
ប្រូតេអ៊ីន
|
១ ក្រាម
|
|
វីតាមីន
|
||
វីតាមីន A
|
៦៤ មីក្រូក្រាម
|
៨ %
|
បេតាការ៉ូទីន
|
៧៧០ មីក្រូក្រាម
|
៧ %
|
លូទីនស៊ីសានទីន
|
៨៥ មីក្រូក្រាម
|
|
វីតាមីន B1
|
០,០៣ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
វីតាមីន B2
|
០,០៤ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
វីតាមីន B3
|
០,៤ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
វីតាមីន B5
|
០,១៤៣ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
វីតាមីន B6
|
០,០៤៤ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
វីតាមីន B9
|
៨ មីក្រូក្រាម
|
២ %
|
កូលីន
|
១ មីលីក្រាម
|
១ %
|
វីតាមីន C
|
១០ មីលីក្រាម
|
១២ %
|
វីតាមីន K
|
២,១ មីលីក្រាម
|
២ %
|
ធាតុរ៉ែ
|
||
កាល់ស្យូម
|
១៦ មីលីក្រាម
|
២ %
|
ជាតិដែក
|
០,៣២ មីលីក្រាម
|
២ %
|
ម៉ាញេស្យូម
|
៩ មីលីក្រាម
|
៣ %
|
ម៉ង់ហ្គាណែស
|
០,១១២ មីលីក្រាម
|
៥ %
|
ផូស្វ័រ
|
១៥ មីលីក្រាម
|
២ %
|
ប៉ូតាស្យូម
|
១៧៣ មីលីក្រាម
|
៤ %
|
សូដ្យូម
|
៣ មីលីក្រាម
|
០ %
|
ស័ង្កសី
|
០,១ មីលីក្រាម
|
១ %
|
កាឡូរី
= kcal (kilocalorie)
មីក្រូក្រាម= μg
(micrograms)
មីលីក្រាម
= mg ( milligrams)
|
ប្រភពឯកសារៈវេបសាយបរទេស
ប្រភពរូបភាពៈGoogle
No comments