លាំងសាត
លាំងសាត ឬ ឡង់កង់ មានឈ្មោះសាមញ្ញថា Langsat, Lancet, Langsium មានឈ្មោះវិទ្យាសាស្រ្ត ថា Lansium parasiticum ស្ថិតក្នុងអម្បូរ MELIACEAE ។
លាំងសាត មានប្រភពនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍និងផ្ការបស់វាជាផ្កាតំណាងឲ្យកោះស៊ូម៉ាត្រា ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ។
លាំងសាត ( ន. ) ( ស. ) (លាងសាត អ. ថ. ល៉ាង--) ឈ្មោះឈើមួយប្រភេទ ផ្លែជាប់គ្នារដឹកចេញពីស្មែងសំបកផ្លែស្តើងសម្បុរ-ស សាច់ជាក្លែបៗដូចបង្គៅ តែជ្រាយបន្តិចជាងបង្គៅ មានរសផ្អែមលាយជូរបន្តិចៗ, បរិភោគបាន, គ្រាប់មានរសល្វីង ។ [វចនានុក្រមខ្មែរ សម្ដេចសង្ឃរាជជួនណាត]
លាំងសាត
|
|
|
|
ចំណាត់ថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្ត
|
|
អាណាចក្រ
|
Plantae
|
(unranked)
|
Angiosperms
|
(unranked)
|
Eudicots
|
(unranked)
|
Rosids
|
លំដាប់
|
Sapindales
|
អម្បូរ
|
Meliaceae
|
ពួក
|
Lansium
|
ប្រភេទ
|
L. parasiticum
|
ឈ្មោះទ្វេនាម
Lansium
parasiticum (Osbeck) Sahni & Bennet
|
|
វេវចនសព្ទ
ü Aglaia aquea (Jacq.) Kosterm.
ü Aglaia domestica (Corrêa) Pellegr.
ü Aglaia dookoo Griff.
ü Aglaia intricatoreticulata Kosterm.
ü Aglaia merrillii Elmer nom. inval.
ü Aglaia sepalina (Kosterm.) Kosterm.
ü Aglaia steenisii Kosterm.
ü Amoora racemosa Ridl.
ü Lachanodendron domesticum (Corrêa) Nees
ü Lansium domesticum Corrêa
ü
Melia parasitica Osbeck
|
មាតិកា
១.លក្ខណៈរុក្ខសាស្រ្ត
២.ឈ្មោះជាភាសាផ្សេងទៀត
៣.សព្វគុណរបស់លាំងសាត
៤.អត្ថប្រយោជន៍របស់លាំងសាត
៥.តម្លៃអាហារូបត្ថម្ភក្នុង 100 ក្រាម
១.លក្ខណៈរុក្ខសាស្រ្ត
ដើមសាំងសាត
លាំងសាតជាដើមឈើងតំបន់ក្ដៅសើម (ត្រូពិច) ។ ដើមរបស់វាមានកម្ពស់ដល់ទៅ 30
ម៉ែត្រនិងមានអង្កត់ផ្ចិត 75 សង់ទីម៉ែត្រ ។ បែកមែកពីពាក់កណ្ដាលដើមឡើងទៅ
ដោយមែកលូតត្រង់ ។ សំបកដើមមានពណ៌ប្រផេះ មានសាច់គ្រើម ។
វាលូតលាស់បានល្អនៅលើដីផុរ ឬ ដីផុសលាយខ្សាច់ និងជារុក្ខជាតិដែលចូលចិត្តពន្លឺព្រះអាទិត្យ
សំណើមនិងទឹកក្នុងកម្រិតមធ្យម ។
លាំងសាត បន្តពូជដោយការព្រោះគ្រាប់, ផ្សាំ ។
ស្លឹកសាំងសាត
លាំងសាតជាស្លឹកច្រើន មានពណ៌បៃតងចាស់ រាងដូចពងក្រពើ ចេញឆ្លាស់គ្នាឆ្វេងស្ដាំ
គល់ស្លឹកមានរាងមូល គែមស្លឹកស្មើ ផ្ទៃស្លឹកមានជាតិរលោង ផ្ទៃក្រោមស្លឹកមានខ្សែប៉ោង ។
ផ្កាលាំងសាត
ផ្កាលាំងសាតជាផ្កាទ្វេភេទ ចេញផ្កាជាកញ្ចុំពណ៌ស
ដោយចេញតាមដើមនិងមែក ។
ផ្លែលាំងសាត
លាំងសាត ចេញផ្លែជាចង្កោម ។ ផ្លែខ្ចីមានពណ៌បៃតង
ពេលទុំមានពណ៌លឿង ។ ផ្លែមានរាងមូល សំបកស្ដើងរលោង មានជ័រច្រើនពណ៌សខាប់
ចំណែកសាច់ខាងក្នុងទន់ ជ្រាកទឹក មានរសជាតិផ្អែមឆ្ងាញ់ ខ្លះជូរអែម ។
ផ្លែលាំងសាតមានគ្រាប់ច្រើនប្រហែល 5
គ្រាប់ មានពណ៌ត្នោត រាងទ្រវែងសំប៉ែត សំបករលោង មានស្រោមស្ដើង សាច់គ្រាប់មានពណ៌ស
មានរសជាតិចត់ខ្លាំង ។
២.ឈ្មោះជាភាសាផ្សេងទៀត
ü
ភាសាខ្មែរ: ឡង់កង់, លាំងសាត
ü
ភាសាតាកាឡុក: lansones, buwa-buwa
ü
ភាសាថៃ: langsad (ลางสาด) (សម្រាប់ពូជសម្បកស្ដើង), longkong (ลองกอง) (សម្រាប់ពូជសម្បកក្រាស់)
ü
ភាសាបេងកាល់: lotka, bhubi
ü
ភាសាបាលី: ceruring
ü
ភាសាភីលីពីនបែបអេស្ប៉ាញ: lanzón (ពហុវចនៈ : lanzones)
ü
ភាសាភូមា: langsak, duku
ü
ភាសាម៉ាឡាយ៉ូ: langsat, lansa, langseh, langsep, duku, dokong
ü
ភាសាវៀតណាម: dâu da đất, lòn bon, bòn bon
ü
ភាសាសិង្ហល: gadu guda
ü
ភាសាសឺបួ: buahan, lansones
ü
ភាសាអង់គ្លេស: langsat, lanzones
ü
ភាសាឥណ្ឌូនេស៊ី: duku, langsat,
kokosan
៣.សព្វគុណរបស់លាំងសាត
យកគ្រាប់បុកលាយទឹកភ្លៀងឲ្យខាប់ ហើយបន្តក់ត្រចៀក, បំបាត់អាការលាក,
ហើមឬបូសក្នុងត្រចៀកបាន ។
ü សំបកដើមមានរសជាតិចត់ អាចធ្វើជាថ្នាំព្យាបាលជំងឺគ្រុនក្ដៅនិងជំងឺពោះវៀន ។
ü សំបកផ្លែមានសារធាតុ oleoresin
ជួយកាត់បន្ថយអាការឈឺពោះ ។
ü សំបកផ្លែអាចជួយព្យាបាលជំងឺរាករូស ដោយហាន់សំបក ហើយឆុងនឹងទឹកក្ដៅ
ទទួលទានម្ដងកន្លះពែង ។
ü ជួយបញ្ចុះបរាសិត ។
ü គ្រាប់របស់វាជួយព្យាបាលជំងឺ Herpes simplex និង Herpes zoster បាន ។
៤.អត្ថប្រយោជន៍របស់លាំងសាត
ü ជាទូទៅលាំងសាតត្រូវបាននិយមទទួលទានផ្លែស្រស់
វាមានរសផ្អែមឆ្ងាញ់ ថែមទាំងមានអត្ថប្រយោជន៍ផ្នែកអាហារូប-ត្ថម្ភទៀតផង
ដោយសាច់របស់វាមានជាតិកាបូអ៊ីដ្រាត, កាកសរសៃ, ប្រតេអ៊ីន, កាល់ស្យូម, ជាតិដែក, ផូស្វរ, វីតាមីន B1, B2 និង C ។
ü គ្រាប់របស់វាមានអាស៊ីតអាល់កាឡូអ៊ី (ជាតិទឹកក្បុង)
ដែលពឹសចំពោះដង្កូវនិងសត្វល្អិត អាចយកវាទៅធ្វើជាថ្នាំបាញ់កម្ចាត់សត្វល្អិតបាន
ដោយយកគ្រាប់លាំងសាតចំនួន 1 គីឡូក្រាម
បុកឲ្យម៉ដ្ឋ លាយនឹងទឹកចំនួន 20
លីត្រ ទុកចោល 1 ថ្ងៃ ហើយត្រងយកតែទឹក
ប៉ុណ្ណឹងជាការស្រេច អាចប្រើការបាន ។
ü សំបកផ្លែក្រៀម វាមានក្លិនស្អុយ អាចដុតបង្ហុយផ្សែង
បណ្ដេញមូសបាន ។
៥.តម្លៃអាហារូបត្ថម្ភក្នុង 100 ក្រាម
|
||
ឈ្មោះ
|
ទម្ងន់
|
ភាគរយ
|
ថាមពល
|
66 kcal
|
|
កាបូអ៊ីដ្រាត
|
0.9 g
|
|
ជាតិស្ករ
|
0.1 g
|
|
ជាតិសរសៃ
|
0.3 g
|
|
ជាតិខ្លាញ់
|
0.1 g
|
|
ប្រូតេអ៊ីន
|
0.9 g
|
|
វីតាមីន
|
||
វីតាមីន A
|
15 μg
|
-
|
វីតាមីន B1
|
1 0.08 mg
|
-
|
វីតាមីន B2
|
2 0.04 mg
|
-
|
វីតាមីន B3
|
3 1.7 mg
|
-
|
វីតាមីន C
|
24 g
|
-
|
ធាតុរ៉ែ
|
||
កាល់ស្យូម
|
5 mg
|
-
|
ជាតិដែក
|
0.7 mg
|
-
|
ផូស្វ័រ
|
35 mg
|
-
|
ធាតុផ្សំផ្សេងទៀត
|
||
ទឹក
|
|
80%
|
kcal
(kilocalorie) = កាឡូរី
μg (micrograms) = មីក្រូក្រាម
mg (
milligrams) = មីលីក្រាម
|
ប្រភពឯកសារៈវេបសាយបរទេស
ប្រភពរូបភាពៈGoogle
No comments